Abstract

Objectives. The status of laparoscopic adrenalectomy has been well established in recent years. The aim of the study was to evaluate intraoperative and postoperative features of laparoscopic adrenalectomy and to compare the technique with the authors’ previous experience with conventional open adrenalectomy.
Material and Methods. The study compared 32 laparoscopic adrenalectomies performed between October 2008 and August 2009 with 43 open adrenal resections performed from 2004 to 2008. The features analyzed included the basic characteristics of the patients in both groups, the size and type of adrenal tumors, the duration of the surgery, intraoperative and postoperative morbidity, the length of the hospital stay, the time to first oral intake and the amount of postoperative analgesic drugs taken.
Results. Laparoscopic adrenalectomy was successfully completed in 29 patients. In two cases, conversion to open surgery was necessary due to intraoperative bleeding in one case and iatrogenic injury of the colon in the other; and one patient was reoperated two weeks after the primary surgery due to postoperative hematoma. There was no significant difference in the duration of surgery with the two methods. There were, however, significant differences in time to first postoperative oral intake, the length of the postoperative hospital stay and the amount of postoperative analgesic drugs needed.
Conclusion. Laparoscopic adrenalectomy seems to be a safe, effective and minimally invasive method, the advantages of which include better visualization of the operative field, minimal morbidity and a rapid convalescence with a shorter hospital stay. In the authors’ opinion, surgeons just beginning their experience with laparoscopic adrenalectomy should start from the transperitoneal approach; the retroperitoneal approach should be introduced later, after necessary experience has been gained.

Streszczenie

Cel pracy. Obecnie laparoskopowa adrenalektomia jest standardem postępowania przy usuwaniu łagodnych zmian w nadnerczach. Celem pracy była ocena metody laparoskopowego usunięcia nadnerczy, rok po wprowadzeniu metody, w porównaniu z wcześniejszymi doświadczeniami autorów z klasyczną otwartą adrenalektomią.
Materiał i metody. W ciągu roku, od października 2008 r. wykonano 32 laparoskopowe adrenalektomie. Materiał ten porównano z wcześniejszymi zabiegami metodą otwartą w latach 2004–2008, przeprowadzonych u 43 chorych. Pod uwagę brano następujące czynniki: charakterystykę pacjentów, wielkość guza, czas zabiegu chirurgicznego, powikłania, czas hospitalizacji, czas do pierwszego posiłku, ilość użytych środków przeciwbólowych.
Wyniki. Laparoskopową adrenalektomię wykonano u 29 pacjentów. Dwóch pacjentów wymagało konwersji do metody otwartej z powodu śródoperacyjnego krwawienia, uszkodzenia okrężnicy. Jeden pacjent był reperowany 2 tygodnie po pierwotnym zabiegu z powodu pooperacyjnego krwiaka. Nie było znaczących statystycznie różnic w czasie trwania zabiegu chirurgicznego między porównywanymi metodami. Stwierdzono znaczące różnice w czasie do pierwszego pooperacyjnego posiłku pacjenta, długości hospitalizacji i w ilości przyjętych leków przeciwbólowych.
Wnioski. Laparoskopowa adrenalektomia wydaje się bezpieczną metodą operacyjnego leczenia chorób nadnerczy. Wiąże się z mniejszym odsetkiem powikłań, krótszym czasem pobytu pacjenta w szpitalu oraz szybszą rekonwalescencją. Dla zespołów rozpoczynających zabiegi laparoskopowe na nadnerczach najlepszym dostępem operacyjnym jest droga przezotrzewnowa w bocznym ułożeniu pacjenta. Dostęp zaotrzewnowy powinien być wprowadzany w terminie późniejszym, po uzyskaniu niezbędnego doświadczenia.